Rękawowe zmniejszenie żołądka

inaczej: MANKIETOWE WYCIĘCIE ŻOŁĄDKA lub też „zwężenie żołądka”

Operacja rękawowego zmniejszenia żołądka jest wskazana u otyłych, którzy, m.in. nie mogą się powstrzymać od jedzenia słodyczy. Wycięcie rękawowe jest wykonywane jako reoperacja przy niepowodzeniu leczenia opaską żołądkową (powikłania – np. zsunięcie się opaski lub brak efektów leczenia). Wycięcie żołądka wykonuje się też przy skrajnej otyłości – jako pierwszy zabieg leczenia 2-3 etapowego. Wskazaniem jest np. nadciśnienie tętnicze bądź cukrzyca typu 2. Po wycięciu części żołądka wzrasta wrażliwość na własną insulinę produkowaną przez trzustkę. Pozwala to na zaprzestanie przyjmowania/zmniejszenie dawek leków przeciw cukrzycowych.

Rękawowe zmniejszenie (wycięcie rękawowe)  żołądka jest najczęściej wykonywaną operacją w otyłości. Niekiedy chirurgiczne leczenie nadmiernej wagi pozostaje jedyną skuteczną metodą. Do wykonania resekcji żołądka kwalifikują się osoby ze wskaźnikiem masy ciała (BMI) równym lub większym 35, szczególnie gdy występują u nich inne choroby zależne od otyłości: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, wysoki cholesterol, zmiany stawowe, zaburzenia snu, bezpłodność u kobiet. Nie warto czekać na pogorszenie swojego stanu.

Istnieją oczywiście czynniki niezależne od nas. Przykładem mogą być obciążenia rodzinne związane z genetyką (otyłość rodziców, rodzeństwa, krewnych oraz wczesne zgony z powodu chorób zależnych od otyłości w rodzinie).

Jak wykonywana jest operacja?

Operacja rękawowego wycięcia żołądka polega na wycięciu około 85% żołądka i pozostawieniu jedynie jego fragmentu, który kształtem i wielkością jest jak banan. Jest to jeden z najpopularniejszych zabiegów bariatrycznych. Odcięty za pomocą tzw. staplerów (zszywaczy mechanicznych) fragment żołądka jest usuwany z jamy brzusznej. Pozostały po operacji rękawowej resekcji, żołądek ma objętość około 150 ml. Dlatego też wielkość przyjmowanych pokarmów musi zostać zmniejszona. Trawienie przebiega wolnej. 

Waga ciała maleje. Nieprzestrzeganie zaleceń lekarza po operacji może skutkować powikłaniami, więc nie można ich lekceważyć. Chirurgiczne leczenie otyłości na szczęście nie musi być bolesne i długotrwałe. Zaletą wykonania operacji sposobem laparoskopowym jest szybkie pooperacyjne zdrowienie. Rany operacyjne są niewielkie, mniej bolą i szybko się goją. Ryzyko ropienia jest niezwykle małe. Operowani szybciej odzyskują pełnię aktywności zawodowej, a czas pobytu w szpitalu jest jedno- lub dwudniowy.

Metoda laparoskopowa

Laparoskopowa operacja rękawowego wycięcia żołądka jest w znieczuleniu ogólnym. Rozpoczyna się wprowadzenia gazu (dwutlenku węgla) przez specjalną igłę do jamy brzusznej. Gaz oddziela powłokę brzuszną od narządów wewnętrznych. Następnie wprowadza się rurki przez ścianę brzucha (tzw. trokary). Przez pierwszy trokar wsuwa się do brzucha optykę kamery TV, co pozwala na obserwowanie wnętrza brzucha na monitorze TV. Przez to dalsze postępowanie jest bezpieczne. Do operacji niezbędne jest użycie co najmniej 4 następnych trokarów i wprowadzenie przez nie narzędzi laparoskopowych do jamy brzusznej. Narzędzia te mają wydłużony, spłaszczony kształt; steruje się nimi znad brzucha. Możliwe jest wykonanie wszystkie czynności chirurgicznych: chwytanie, przesuwanie, nacinanie, zszywanie, zamykanie naczyń, wycinanie fragmentów tkanek, itd.
Na koniec operacji częściowego wycięcia żołądka – po wyjęciu z brzucha odciętej części żołądka – usuwa się narzędzia, trokary, opróżnia brzuch z gazu, szyje otwory w ścianie brzucha oraz zakłada opatrunek. Pacjent jest wybudzony ze znieczulenia.

Po operacji laparoskopowej w porównaniu do tradycyjnego cięcia ból jest mniejszy. Krócej trwa rekonwalescencja (powrót do aktywności domowej, zawodowej i sportowej). Rany operacyjne zwykle goją się szybko.

Etapy operacji rękawowego wycięcia żołądka

Etap 1

Operację resekcji rozpoczyna przecinanie żołądka 5-7 cm od jego ujścia (odźwiernika).

Etap 2

Stopniowe przecinanie żołądka; stapler (urządzenie mechaniczne, które przecina i jednocześnie zszywa tkanki z obu stron linii cięcia) układa się równolegle do prawej strony żołądka (część ta nazywa się krzywizną mniejszą); linię przecięcia wyznacza gruba sonda żołądkowa ułożona wewnątrz żołądka, wzdłuż jego ściany.

Etap 3

Prawie całkowite przecięcie żołądka; stapler przecina górną część żołądka (tzw. dno). Z żołądka pozostaje wąska rura; swoim kształtem przypomina banan. Końcowa część żołądka (część odźwiernikowa) nie jest naruszona. Ta część reguluje opróżnianie żołądka do dwunastnicy; po operacji nie będzie ono utrudnione.

Po operacji

Pobyt w szpitalu po operacji wycięcia rękawowego żołądka trwa zwykle 1 dzień. Wyjątkowo są to dwa dni. Dla sprawdzenia szczelności miejsca przecięcia i zszycia żołądka wykonuje się badanie RTG żołądka z kontrastem. Po uzyskaniu wyniku tego badania pacjent może mieć pewność, że z jamą brzuszną jest wszystko w porządku i zacząć pić płyny (woda niegazowana, herbata) oraz miksowane pokarmy. Po operacji zachęcam do jak najszybszego wstawania z łóżka i chodzenia. Zapobiega to spowolnieniu przepływu krwi żylnej w nogach (zakrzepy!) oraz przyspiesza powrót do sprawności. Powrót do zdrowia po operacji żołądka przebiega błyskawicznie.

U większości chorych wykonanie rękawowej resekcji żołądka pozwala na uzyskanie zadowalającego spadku masy ciała. Gdy utrata masy ciała po operacji jest niewystarczająca lub u chorych bardzo otyłych – rękawowe wycięcie żołądka może być pierwszym zabiegiem postępowania kilkuetapowego. Najważniejsze to zauważyć problem i zacząć z nim walczyć.