Zmiany aktywności hormonalnej tarczycy w otyłości

Najczęstsze choroby tarczycy

1. Niedoczynność tarczycy (hipotyreoza): Jest to stan, w którym tarczyca nie produkuje wystarczającej ilości hormonów tarczycy (T3 i T4). Objawy niedoczynności tarczycy obejmują zmęczenie, przyrost masy ciała, uczucie zimna, zaparcia, problemy z koncentracją i zmniejszoną sprawność umysłową.
2. Nadczynność tarczycy (hipertyreoza): Jest to stan, w którym tarczyca produkuje zbyt dużo hormonów tarczycy. Objawy nadczynności tarczycy mogą obejmować utratę wagi, wzmożone tętno, drażliwość, bezsenność, trudności z koncentracją, nadmierne pocenie się i drżenie rąk.
3. Wole tarczycy: Wole to powiększenie tarczycy, które może być spowodowane niedoborem jodu lub innymi czynnikami. Może to być jednostronne lub obustronne. W zależności od wielkości i funkcji wola, objawy mogą być różne. Niektóre osoby mogą odczuwać ucisk lub trudności z oddychaniem lub połykaniem.
4. Choroba Hashimoto: Jest to autoimmunologiczna choroba tarczycy, w której układ odpornościowy atakuje tarczycę, prowadząc stopniowo do jej niszczenia. Choroba Hashimoto jest przyczyną najczęstszej postaci niedoczynności tarczycy.
5. Choroba Gravesa-Basedowa: Jest to również autoimmunologiczna choroba tarczycy, która powoduje nadczynność tarczycy. Układ odpornościowy produkuje przeciwciała, które stymulują tarczycę do nadmiernej produkcji hormonów tarczycy.
Warto pamiętać, że to tylko kilka z najczęstszych chorób tarczycy, a istnieje wiele innych, takich jak guzy tarczycy, zapalenia tarczycy, nowotwory tarczycy itp. Jeśli masz jakiekolwiek objawy lub obawy dotyczące tarczycy, ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem specjalistą, takim jak endokrynolog, który może dokładnie zdiagnozować i zarządzać chorobą tarczycy.

Funkcja tarczycy w otyłości

Badania wykazują istotny związek między masą ciała a funkcją tarczycy. Oto kilka istotnych faktów na ten temat:
  1. Niedoczynność tarczycy a otyłość: Otyłość może prowadzić do zaburzeń funkcji tarczycy, zwłaszcza do niedoczynności tarczycy. Otyłość może wpływać na obniżenie poziomu hormonów tarczycy, takich jak T3 i T4, co z kolei może wpływać na spowolnienie tempa przemiany materii i prowadzić do przyrostu masy ciała.
  2. Otyłość a hormony tarczycy: W otyłości można zaobserwować zmiany w poziomach hormonów tarczycy. Często występuje podwyższony poziom hormonu tyreotropowego (TSH), który jest hormonem przysadki mózgowej odpowiedzialnym za stymulowanie tarczycy do produkcji T3 i T4. Nadmierne wydzielanie TSH może być odpowiedzią na obecność nadmiaru tkanki tłuszczowej w organizmie.
  3. Utrata wagi a funkcja tarczycy: Utrata wagi, szczególnie poprzez interwencję chirurgiczną taką jak chirurgia bariatryczna, może wpływać na poprawę funkcji tarczycy. Zmniejszenie masy ciała może prowadzić do obniżenia poziomu TSH oraz poprawy stężenia hormonów T3 i T4.
Warto jednak zauważyć, że związki między masą ciała a funkcją tarczycy są skomplikowane i wieloczynnikowe. Istnieją inne czynniki, takie jak genetyka, dietetyka i inne choroby, które mogą wpływać na funkcję tarczycy i masę ciała.

Jak wpływa operacja bariatryczna na funkcjonowanie tarczycy?

Operacje bariatryczne wpływają na poziom TSH. ale  mechanizm tego związku jest niejasny. U osób dorosłych z otyłością i prawidłową czynnością tarczycy, obniżenie BMI wskazuje na poprawę funkcji tarczycy.
Redukcja masy ciała poprzez operację wiąże się z uwalnianiem adipokin, które wpływają na poziomy hormonów tarczycy. Leptyna reguluje działanie genu hormonu uwalniającego tyreotropinę.
Operacje bariatryczne wpływają również na profil hormonalny, w szczególności na hormony peptydowe pochodzenia trzustkowego i jelitowego, które są zaangażowane w korzyści metaboliczne wynikające z operacji bariatrycznych. Dodatkowo, operacje bariatryczne zmieniają poziomy FT3, FT4 i TSH poprzez redukcję tkanki tłuszczowej.
Badania wykazały, że osoby otyłe wykazują zmniejszone działanie genów odpowiedzialnych za receptory hormonów tarczycy, zwłaszcza receptor TSH, zarówno w tkance podskórnej, jak i trzewnej.
Leptyna, wydzielana przez tkankę tłuszczową, stymuluje funkcję tarczycy poprzez podwyższenie poziomu TSH i FT3. Dlatego zmniejszenie poziomu leptyny po utracie wagi spowodowanej operacją bariatryczną i redukcją tkanki tłuszczowej może prowadzić do niskiego poziomu TSH. Leczenie otyłości skrajnej może zmniejszyć podwyższone poziomy TSH, które są wynikiem nadaktywności osi tarczycowej.
Badania wykazały, że po operacjach resekcji mankietowej i bypasu żołądkowego (Roux-en-Y) obserwuje się obniżenie poziomu greliny, podczas gdy po operacji laparoskopowego założenia regulowanej opaski żołądkowej poziom greliny pozostaje niezmieniony. Usunięcie w czasie operacji części żołądka wpływa na obniżenie poziomu greliny, co może mieć wpływ na poziomy TSH. Ponadto, obniżenie poziomu greliny może również pomóc w zmniejszeniu poziomów TSH.
źródło: Alfaifi H H, Altowairgi M A, Algethami R G, et al. (May 09, 2023) Effectiveness of Bariatric Surgery for Improving Thyroid Function and Reducing Levothyroxine Dose in Patients With Obesity and Overt Hypothyroidism. Cureus 15(5): e38780. doi:10.7759/cureus.38780

Adipokiny to substancje chemiczne działające w organizmie (hormony, cytokiny i inne czynniki ), które są wydzielane głównie przez tkankę tłuszczową, szczególnie przez komórki tłuszczowe (adipocyty). Adipokiny wpływają na różne procesy w organizmie, w tym na metabolizm, regulację apetytu, odporność i stan zapalny. Mogą mieć zarówno działanie na otaczającą tkankę, jak i  na odległe narządy i układy w organizmie.

Grelina jest hormonem produkowanym głównie przez komórki żołądka. Jest znana jako „hormon głodu” ze względu na swoją rolę w regulacji apetytu i pobudzaniu uczucia głodu. Grelina wzmacnia łaknienie i motywację do jedzenia. Pobudza wydzielanie insuliny i metabolizm glukozy. Poziom greliny w organizmie zwykle wzrasta przed posiłkiem i spada po spożyciu jedzenia. Zmniejszenie poziomu greliny jest po np.: resekcji częściowej żołądka. Obniżony poziom greliny może wpływać na poziomy hormonów tarczycy, takich jak TSH, poprzez zmiany w regulacji hormonalnej i metabolizmie po operacji.

Leptyna to hormon wydzielany głównie przez tkankę tłuszczową (adipocyty). Jest ona odpowiedzialna za regulację łaknienia i uczucia sytości. Leptyna pełni również rolę w regulacji metabolizmu i magazynowania energii. Jej poziom wzrasta proporcjonalnie do ilości zgromadzonego tłuszczu w organizmie. Wydzielanie leptyny informuje mózg o obecności dostatecznych zapasów energetycznych i pomaga utrzymać równowagę energetyczną. W przypadku utraty masy ciała pojawia się spadek poziomu leptyny, co może wpływać na funkcję tarczycy i poziom hormonów tarczycy, takich jak TSH, FT3 i FT4.

Ta strona korzysta z plików cookie, abyś więcej skorzystał. Jeśli nadal korzystasz z tej strony, zgadzasz się z tym.