Mniejszy żołądek – mały apetyt
[vc_separator color=”juicy_pink” border_width=”3″]U zdrowej osoby żołądek naturalnych rozmiarów ma wielkość mniej więcej dwóch złączonych pięści (ok. 15-30 cm długości i 12-14 cm szerokości). Narząd ten może pomieścić nawet 2 litry płynów i rozdrobnionego pokarmu. Rozciągnięty może być nawet pięciokrotnie większy! Od momentu napełnienia do uczucia sytości mija 10-15 minut. Szybkie tempo spożywania posiłku i niewłaściwe nawyki żywieniowe mogą więc doprowadzić do łatwego rozciągnięcia żołądka, co bezpośrednio przekłada się na rozwój otyłości. W konsekwencji może pojawić się pytanie – jak zmniejszyć żołądek?
Zmniejszenie żołądka w otyłości jest konieczne u osób od lat zmagających się z nadmierną masą ciała, zjadających duże objętościowo posiłki i kompulsywnie objadających się.
Zmniejszając żołądek operacyjnie, sprawiamy, że pacjent zyskuje organ małych rozmiarów oraz najada się niewielkimi posiłkami. Zmniejszy się także uczucie głodu, ponieważ usunięta zostanie część organu odpowiadająca za wydzielanie hormonu greliny.
Zmniejszenie masy ciała prowadzi do wyleczenia lub poprawy przebiegu wielu chorób. Efekt jest już po schudnięciu o 5% – 10% masy ciała.
Chirurgiczne leczenie otyłości odbywa się poprzez operacje żołądka i jelita cienkiego.
Zanim zajmiemy się tematem zmniejszenia żołądka, przypomnijmy anatomię człowieka. Obok na rysunku: przełyk łączy się z żołądkiem, zaś żołądek z dwunastnicą. W dwunastnicy mają swoje ujście drogi żółciowe oraz trzustkowe. Dwunastnica przechodzi w jelito cienkie, które z kolei łączy się z jelitem grubym.
Leczenie operacyjne otyłości odbywa się poprzez zmniejszenie możliwości przyjmowania pokarmów do żołądka (opaska żołądkowa, wycięcie mankietowe żołądka) lub wyłączenie części jelita cienkiego z trawienia (część jelit nie ma kontaktu z pokarmem; tak się dzieje w operacji ominięcia żołądkowego „bypass” i ominięcia żółciowo-trzustkowego). Operacja może być wykonana jedynie na żołądku lub też jednocześnie na żołądku i jelitach. W każdym z tych zabiegów podstawowe znacznie ma zmniejszenie objętości żołądka.
Zmniejszenie żołądka i operacje na jelitach usuwają otyłość brzuszną i biodrowo-pośladkową. Inne metody to ciągle eksperymenty.
Podejmowane są próby oddziaływania na obszary mózgu odpowiadające za poczucie głodu, ale są to tylko eksperymenty. Nikt nie myśl poważnie, by osobom z otyłością operować mógi!
Podobnie stosuje się sztuczne pobudzanie perystaltyki żołądka (wszczepiane stymulatory do ściany żołądka lub na nerwy pobudzające tą perystaltykę). Jest to podobne do stymulatora serca. Na razie nic nie zastąpi operacji zwężającej żołądek lub wyłączających część jelit z kontaktu z pokarmem.
Żołądek to wyjątkowo pracowity narząd
Żołądek ma kształt worka, jak litera J. Ma ścianę z trzech warstw mięśni, które „ubijają” pokarm i mieszają go z sokiem żołądkowym. Skurcze mięśni żołądka kontroluje układ nerwowy, który czuwa także nad wytwarzaniem i wydzielaniem substancji trawiennych. Gdy pokarm jest gotowy do opuszczenia żołądka, ma postać płynu podobnego do mleka (miazga pokarmowa).
Żołądek w czasie posiłku wypełniamy do granic. Ma wtedy kształt wielkiej piłki. Dlatego też tak duże znacznie dla powodzenia operacji odchudzającej ma zmniejszony żołądek. Jego mała pojemność to mniejsze możliwości przyjmowania pokarmów („więcej nie mogę zjeść!”) oraz szybko odczuwane i długo utrzymujące się uczucie sytości.
Czy wiesz, co reguluje uczucie głodu i sytości?
Regulacja uczucia głodu i sytości jest niezwykle skomplikowana i zależna od wielu czynników: stanu żołądka, dwunastnicy, jelit, wątroby – a szczególnie mózgu. Na poniższym schemacie pokazano schematycznie powiązania pomiędzy aktywnością hormonalną (aktywne substancje uwalniane do krwi) przewodu pokarmowego oraz mózgiem (hypothalamus – po polsku „podwzgórze).
Na schemacie obok wyrysowane są niektóre zależności między przewodem pokarmowym z komórkami nerwowymi mózgu. Jest to niezwykle skomplikowane i dlatego też nie potrafimy wiarygodnie wyjaśnić, jak przebiega cały proces.
Dlaczego schudnę po operacyjnym zmniejszeniu żołądka?
Po rękawowym zmniejszeniu żołądka następuje spadek wagi ciała. Nie jest jednak jasne, co jest tego przyczyną. Opisuje się wiele możliwych mechanizmów – od przyczyn mechanicznych, spowodowanych zmniejszeniem objętości żołądka po zmiany regulacji hormonalnej. Podejrzewa się, że duże znaczenie obniżenia się poziomu hormonu głodu greliny, hormonu który odpowiada za uczucie głodu. Grelina jest produkowana w tej części żołądka, która jest usuwana w czasie operacji zwężenia żołądka. Obok na rysunku – schematyczne zmiany pooperacyjne. Usuwana jest część D (rysunek po lewej) – w tej części jest produkcja greliny. Na rysunku po prawej – nie ma już części D, jest jedynie część C – tędy przechodzi pokarm.